Antalya hem turizm hem de tarım şehrinin olmanın yanı sıra yazın aşırı sıcaklarlar ve nemle doluyor. Antalya’da yaşanabilecek felaket senaryoları arasında hamam böceği ve sivrisinek istilası etkili olursa olabilecek tüm olaylar belli oldu.
Antalya’da yaz mevsimi normalden erken ve yoğun bir biçimle başlayacak. Hava sıcaklığı 40 dereceye dayanır. Geceleri bile sıcaklık 30 derecenin altına düşmeyecek. Artan sıcaklıklar ve yoğun nem, kanalizasyon ve yer altı sistemlerinde uykuda olan hamam böceklerinin hızla çoğalmasına neden olacak. Vatandaşlar gece lavaboya gittiklerinde mutfakta veya banyoda sık sık hamam böcekleriyle karışılacak. Sivrisineklerse erken saatlerde bile aktif hale gelecek.
Belediyenin düzenli ilaçlama çalışmaları, böceklerin direnç kazanması nedeniyle etkisiz kalacak. Yeni nesil böcekler kimyasallara karşı bağışıklık geliştirmiş olacak. Yakındaki sulak alanlarda, bahçelerdeki süs havuzlarında ve hatta klima su birikintilerinde sivrisinekler binlerce yumurta bırakacak. Sosyal medyada vatandaşlar, çocuklarının yüzlerinde, göz çevrelerinde sivrisinek ısırıklarıyla uyandığını paylaşacak.
Böcekler artık sadece geceleri değil gündüz saatlerinde de açıkta dolaşacak. Evlerin içinde kümeler halinde görülecek. Gündüz bile karartılmış odalarda ya da gölge alanlarda sürüler halinde dolaşan sivrisinekler, sokakta durmayı neredeyse imkânsız kılacak. Dang humması ve Zika virüsü gibi tropikal hastalıklar görülmeye başlanacak. Tüm hastaneler dolup taşacak.
Otellerde kalan turistler sosyal medyada “böcek cenneti” başlığıyla videolar paylaşacak. Rezervasyonlar iptal edilecek. Vatandaşlar, böcek kovucu spreyler, elektrikli sinek öldürücüler ve sineklikler almak için mağazalara akın edecek. Raflar boşalacak. Belediye kriz masası kurar ama yeterli müdahale edilemez. İlaçlama araçları yetersiz kalacak. Bazı mahallelerde vatandaşlar evlerini terk etmeye başlayacak. Yayla evlerine, köylere ya da daha serin bölgelere göç dalgası yaşanacak. Elektrikler kesilince jeneratörü olmayan evlerde pencere bile açmak imkânsız hale gelir. Hamam böcekleri mutfakları ele geçirecek. Uyuyamayan, kaşınan ve sokakta rahatça yürüyemeyen insanlar arasında öfke patlamaları, depresyon, sinir krizleri artacak.
Akdeniz Üniversitesi’nden bir entomoloji ekibi, yeni bir biyolojik mücadele yöntemi geliştirecek. Böceklerin doğal düşmanları olan bir mantar türü kullanılarak yayılmaları engellenmeye çalışacak. Bazı mahallelerde toplu sineklik uygulamaları, biyolojik tuzaklar, yoğun sisleme sistemleriyle geçici rahatlama sağlanacak. Yağmur mevsimi erken gelecek, aşırı sıcaklar biraz hafifleyince böcek popülasyonları yavaşlayacak.
Yaz boyunca yaşanan salgınlar, ekonomik kayıplar, turizmde düşüş ve halk sağlığındaki sorunlar detaylıca raporlanacak. Antalya Büyükşehir Belediyesi, gelecek yaz için “Böcek ve Sivrisinek Krizine Karşı Acil Müdahale Eylem Planı” hazırlayacak. Geriye, bir yaz boyunca evlerini böceklerle paylaşan insanların anlattığı korku dolu anılar kalacak.
UĞUR FİDAN
